طراحی، چاپ و بسته بندی و فیلم های انعطاف پذیر
در دنیای رقابت، کسب و کارهای موفق را میبینیم که از مقوله تبلیغات هیچگاه غافل نشده اند. تبلیغات نیاز به ابزار کاربردی و مهمی دارد که از جمله مهمترین آن ها بسته بندی محصول است. به منظور تامین یک بسته بندی مدرن و چشمگیر نیازمند طراحی حرفه ای هستید. برای نشان دادن جزئیات ایده مورد نظرتان بر روی بسته بندی، طراح باید توانایی و تجربه کافی داشته باشد. مجموعه پک پلیمر با کادری مجرب و داشتن طراحان حرفه ای میتواند طرح مناسب را برای شما ارائه نمایند. طراحی باید تمام زوایای فنی و مفهومی لازم را جهت چاپ تامین نماید. پس از طراحی باید سراغ چاپ برویم. برای چاپ انواع لفاف بسته بندی میباید بر اساس انتظارات طرح ایجاد شده و همچنین حجم مورد نیاز جهت چاپ بسته و لفاف، از روش ها و ماشین آلات اختصاصی استفاده نمود.
روش های چاپ بر مبنای ماشین آلات و دستگاه هایی که به کار می بریم عبارتند از:
- چاپ فلکسو
- چاپ هلیو
- چاپ سیلک
واژه فلکسو به معنی انعطاف پذیر است. در چاپ فلکسو با استفاده از کلیشه هایی با جنس ژلاتینی چاپ صورت میپذیرد. طرح مورد نظر پس از طراحی بر روی کلیشه مذکور ایجاد میشود و اپراتور چاپ کلیشه را بر اساس استانداردهای لازم روی سیلندر دستگاه چاپ نصب میکند. سیلندری که کلیشه روی آن نصب میشود، سیلندر کلیشه نام دارد. با استفاده از دستگاه چاپ فلکسو استک و سیلندر مرکز، میتوان انواع فیلم های منعطف پلیمری شامل: نایلون، نایلکس، سلفون، کاغذ، فویل و فیلم های لمینه شده را چاپ نمود. با استفاده از این دستگاه میتوان انواع لفاف و فیلم پلیمر را در حجم بالا چاپ نمود.
کاربرد چاپ فلکسو:
با توجه به مزایای این دستگاه در حوزه چاپ، انواع فیلم های پلیمری که قابلیت چاپ فلکسو را دارند عبارتند از:
- چاپ نایلون و نایلکس
- چاپ کاغذ و کرافت
- چاپ فویل آلمینیومی
- چاپ سلفون، OPP ، CPP ، BOPP و ...
- چاپ لیبل
- چاپ ساک دستی تبلیغاتی
- چاپ پلاستیک دسته دار
- چاپ کیسه
- چاپ سفره یکبار مصرف
چاپ لفاف مواد غذایی
برای اینکه لفاف بسته بندی محصولی که آن را تولید نموده اید و قصد دارید با یک طراحی و چاپ عالی وارد بازار نمایید، قصد داریم توضیحات فنی از چگونگی نحوه چاپ با استفاده از دستگاه چاپ فلکسو را به منظور افزایش اطلاعات تقدیم شما نماییم.
زمانیکه کلیشه ژلاتینی آماده شد، با استفاده از چسب های مخصوصی آن را بر روی سیلندر کلیشه میچسبانیم. چسباندن کلیشه بر روی سیلندر بسیار مهم است و این کارباید با دقت بالایی انجام شود. سپس فاصله سیلندر کلیشه با سیلندر رنگ را باید تنظیم نمود. سیلندر رنگ، سیلندر فلزی است که در حال چرخیدن، یکی از رنگ های چاپ را از ظرف زیرن خود دریافت میکند و به سیلندر کلیشه انتقال میدهد. تمامی این مراحل نیاز به تنظیمات دارد. زمانیکه کلیشه، رنگ مورد نیاز را دریافت نمود، بر روی سطح مورد نظر که از انواع جنس های پلیمری منعطف میتواند باشد، منتقل میکند. به این ترتیب عملیات چاپ انجام میشود. از آنجاایکه روش چاپ فلکسو بر انواع سطوح قابل اجرا است و دارای توجیه اقتصادی بالایی برای مشتریان میباشد، متقاضیان زیادی دارد که میخواهند از این روش چاپی برای بسته بندی محصولات شان استفاده کنند. از جمله مواردی که با این روش چاپ سر و کار دارد، چاپ و بسته بندی مواد غذایی است.
ماشین های چاپ فلکسو با برندهای مختلف دارای اجزای تقریبا یکسانی هستند که کاربردهای همانندی دارند. این اجزا عبارتند از:
- طاقه باز کن دستگاه چاپ
- متعلقات سیلندر کلیشه
- متعلقات سیلندر فشار یا چاپ
- ترام های آنیلوکسی
- متعلقات ظرف رنگ
- طاقه جمع کن
- خشک کن های حرارتی و یووی
- لودسل، ترمز و کلاچ، تنشن و ادوات الکترونیکی
روند عملیات چاپ از مرحله مرکب رسانی آغاز می شود. سیلندری که در مخزن مرکب، به جوهر آغشته میشود با حرکت دورانی خود مرکب لازم را به سیلندر یا غلطک اندازه گیری یا همان ترام آنیلوکس انتقال می دهد. این سیلندرتوسط حفره های ریزی که در سطح آن با استانداردهای از پیش تعیین شده، پراکنده است (با مشخصات و استانداردهای معین از نظر اندازه، تعداد در یک سانتی متر مربع، عمق حفره و زاویه حفره و … ) لایه ای از مرکب را با ضخامت یکسان و مشخص به سیلندر پلیت وبعد از آن به سطح کلیشه انتقال می دهد در این مرحله قسمت هایی از کلیشه که دارای برجستگی هستند، به مرکب آغشته می شوند. قابل ذکر است که کمیت مرکب منتقل شده به وسیله این سیلندر دقیقاً به تعداد و نوع و عمق حفره ها (سلول ها ) ارتباط مستقیم دارد. به نسبت ضخامت لایه مرکب مورد نیاز، سیلندرهای متفاوت با حجم و گودی سلول های مربوط به آن باید استفاده شوند.
هم زمان با سیستم مرکب رسانی، بر روی سطح ترام آنیلوکس، تیغه دکتر بلید عملیات خود را انجام می دهد این تیغه با زاویه معکوس قرار گرفته است که وظیفه پاک کردن مرکب اضافی از سطح آنیلوکس و بازگرداندن آن به مخزن مرکب را در دستور کار خود دارد. این عمل موجب انتقال یکنواخت و یکسان مرکب از روی سیلندر آنیلوکس به سطح کلیشه چاپ خواهد شد.. وجود این تیغه سبب اطمینان از پر بودن سلول های توزیع شده بر روی سیلندر میشود که به همین دلیل، همیشه میزان مشخصی از مرکب روی پلیت منتقل می شود. لازم به ذکر است که انتقال مرکب تحت تأثیر مواردی چون حجم و گودی سلول، مساحت دهانه سلول، سطح پلیت، سطح چاپ شونده و … است.
بعد از آنکه سیلندر کلیشه از طریق حرکت دورانی خود با سیلندر چاپ، هم سطح شد، سطح قابل چاپ از بین دو سیلندر عبور کرده و عمل چاپ صورت می پذیرد.
سیلندر فشار (چاپ)، فشار مناسب را نسبت به سیلندر پلیت ( سیلندر کلیشه ) لحاظ می کند، که سبب می شود تصویر به درستی بر روی سطح مورد نظر چاپ شود. در این روش چاپی، فشار ناچیزی لازم است تا این امکان را فراهم سازد که مرکب مورد نیاز ما از روی پلیت ( کلیشه ) بر روی سطح منتقل شود. بسیار مهم است که این فشارتا حد ممکن به درستی روی تمام سطوح چاپ شونده اعمال شود. در دستگاه های چاپ فلکسو سیلندر مرکز، نیروی گریز از مرکز در سیلندر و انحراف محور باید توسط یک فشار بیشتر جبران شود. زمانی کار چاپ درست انجام می شود که این فشار محدود، به درستی رعایت شود و نوسان یا خطای بسیار کمی داشته باشد.
سپس رول چاپ شده در هر ایستگاه ، قبل از رسیدن به ایستگاه چاپ بعدی، به واحدهای خشک کن میانی می رسند تا هر رنگی که در ایستگاه خود چاپ شده، قبل از چاپ درایستگاه بعدی، به درستی خشک شود.
پس ازاتمام مراحل چاپ تمام رنگ های مورد نظر، رول از میان ایستگاه خشک کن نهایی عبور می کند تا حلال ها یا آب باقی مانده بر سطح چاپی به طور کامل تبخیر و خشک شوند. در انتها طاقه چاپ شده توسط دستگاه طاقه جمع کن، جمع شده یا به واحد برش رول منتقل می شود.
مراحل چاپ فلکسو شامل موارد زیر است:
- طراحی تصویر (prepress)
- ساخت کلیشه (plate making)
- عملیات چاپ (printing)
- عملیات ن (finishing)
در چاپ هلیو به جای کلیشه های منعطف پلاستیکی از سیلندرهای مدور حکاکی شده استفاده میشود. به این ترتیب که برای هر رنگ از چاپ مورد نظر باید سیلندر جداگانه حکاکی شود. البته در روش فلکسو نیز برای هر رنگ یک کلیشه مورد نیاز است. با حکاکی بر روی سیلندر های فلزی حفره یا سلول هایی ایجاد میشود که این سلول ها دارای عمق و زاویه و مساحت خاصی است. در چاپ هلیو به دلیل گران بودن سیلندرهای فلزی، میباید مقدار سفارش چاپ زیاد باشد تا برای مشتری توجیه اقتصادی داشته باشد.
اصولا از چاپ هلیو گراور به منظور انجام عملیات چاپ بر روی فیلم های پلیمری خاصی استفاده می شود که دارای توجیه فنی و مالی مناسبی است. قاعدتا برای چاپ روی سطوح و فیلم های پلی اتیلنی باید از چاپ فلکسو استفاده کرد و برای فیلم های پلی پروپیلن و لمینیت شده از روش هلیو بهره برد. سطوحی که میتوان با این روش چاپ نمود عبارتند از:
- چاپ فیلم OPP بسته بندی
- چاپ فیلم BOPP بسته بندی
- چاپ فیلم CPP بسته بندی
- چاپ فیلم BOPET بسته بندی
- چاپ فیلم های لمینه شده و متلالیز
چاپ هلیو با توجه به مزایایی که دارد توانسته جایگاه خود را در عرصه چاپ و بسته بندی باز نموده و طرفداران خود را جلب نماید به نحوی که این روش برای بسیاری از صاحبان کسب و کار و برندهای دنیا قابل توجه و استفاده می باشد
در حال حاضر در کشــورهای آمریکای لاتین، آسیا و خاورمیانه، تعداد شاپینگ سنترها و سوپرمارکت ها رو به افزایش است و مدل عرضه و تقاضای کالاهای اساســی، مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی در میان آنها روز به روز به کشور های اروپایی و آمریکا نزدیک تر می شود. این شرایط جدید، موقعیت های فراوانی برای صنعت چاپ هلیو گراور ایجاد می کند.
در حالی که طی سالیان گذشته، به خاطر توسعه و گسترش اینترنت، برای مشاغل انتشاراتی و چاپ روزنامه چالش های جدیدی ایجاد شد به موازات آن جهت استفاده از صنعت چاپ گراور برای حوزه بسته بندی تقاضای روز افزونی ایجاد شد.
یکی از مهم ترین قابلیت های چاپ گراور، ارایه چاپ یکنواخت و متوازن در تیراژ بسیار بالا می باشد.
باید توجه داشت، نیاز به خرید محصولات غذایی، بهداشتی و دارویی با بسته بندی مدرن و چاپ با کیفیت و یک دست جزوی از نیازهای پنهان مردم است که عرضه کنندگان کالاها باید این موضوع مهم را در نظر داشته باشند و برای کالاهای خود از بهترین مدل های چاپ و بسته بندی استفاده کنند.
چاپ در کشورهای اروپایی، استفاده از روش های چاپ فلکسو و هلیو به یک اندازه از سمت صاحبان کسب و کار تقاضا می شود و در کشور ما نیز با افزایش دستگاه های مدرن چاپ از انواع فلکسو و هلیو توانسته آگاهی متقاضیان را افزایش دهد. همانطور که شاهد هستیم به محض ورود به فروشگاه های زنجیره های مواد غذایی، بسته بندی های چشم نواز، نظر ما را جلب می کند
در روش چاپ هلیو گراوراز سیلندر های مدور فلزی به جای کلیشه استفاده میشود. روی این سیلندرها عملیات حکاکی و درج نمودن طرح اعمال میشودو برای هر رنگ از طرح مورد نظر، یک سیلندر لازم است. سیستم جدید حکاکی با نام سلاکسی (Cellaxy) ارایه شده که قادر است به طور مستقیم روی سیلندرهای مسی عملیات حکاکی را انجام دهد. تا قبل از ابداع سیستم سلاکسی، حکاکی مستقیم تنها روی سیلندر هایی با پوشش روى عملی بود.
سیلندرهایی که با سیستم دات وایلر و به واسطه لیزربه طور مستقیم روی آنها حکاکی می شود قابلیت چاپ خطوط بسیار ریز و با کیفیت بالا را دارند.
از آنجاایکه سیستم سلاکسی قادر است به صورت مستقیم روی سیلندرهای مسی معمولی حکاکی کند، این نوآوری نقش مهمی در افزایش کیفیت، سرعت و همچنین ساده سازی فرایند چاپ هلیو گراور به شمار می آید.
مهمترین قسمت ها و اجزای تشکیل دهنده دستگاه های چاپ هلیو گراور عبارتند از:
- یونیت باز کننده فیلم چاپ نشده
- ایستگاه های رنگ
- سیلندرهای حکاکی شده برای هر رنگ
- یونیت جمع کننده فیلم چاپ شده
- خشک کن های حرارتی و یووی
- سایر قطعات الکترونیکی و مکانیکی
تفاوت هایی در دستگاه های چاپ دنیا وجود دارند که باعث تنوع در ارائه خدمات چاپی شده اند. در خصوص ماشین آلات چاپ فلکسو و هلیو نیز تفاوت های ذیل قابل ذکر هستند:
- کیفیت تصویر( رزولوشن ) چاپ شده توسط ماشین هلیو به مراتب بالاتر از دستگاه های فلکسو است.
- در چاپ فلکسو از کلیشه ژلاتینی و برای چاپ هلیو از سیلندر فلزی با طول عمر بالا استفاده میشود.
- چاپ فلکسو بر روی انواع سطوح منعطف پلی اتیلنی و کاغذی قابل اجرا است و چاپ هلیو اصولا بر روی سطوح سلفونی و پلی پروپیلن کاربرد دارد.
- چاپ یکنواخت تر در روش هلیو نسبت به روش فلکس
سیلک به معنای ابریشم است و اسکرین به معنای صفحه. بنابر این واژه سیلک اسکرین یعنی صفحه ابریشمی که همان شابلون چاپ را میگویند. در زمان های گذشته برای تهیه شابلون از صفحات ابریشمی استفاده میکردند اما امروزه این صفحات از جنس توری پلاستیکی است. در خصوص چاپ سیلک اسکرین باید عنوان شود که با روشهای دیگر چاپ بسیار متفاوت است. در این روش به جای کلیشه و سیلندر از شابلون استفاده می شود. این نوع چاپ در بازار های صنعتی و تولیدی نقش به سزایی برای خود باز کرده است و بر روی سطوح مختلف مانند نایلون، سلفون، کاغذ، پارچه، سرامیک، چوب و ... قابلیت اجرای چاپ دارد. از این روش چاپ برای مواردی که به واسطه دیگر دستگاه ها و مدل های چاپ قابلیت ندارند، به کار گرفته می شود. در چاپ سیلک اسکرین عموما سطوح تحت چاپ به صورت شیت یا پارت بوده و تنها در موارد معدود میتوان طاقه یا رول های تولید شده را با برخی از مدلهای دستگاه سیلک دارای کشنده، چاپ نمود.
در این مدل از چاپ، توری یا صفحه ای بافته شده و دارای حفره های ریزکه معمولا از جنس پلی استر، نایلون یا به ندرت از جنس فولاد ضد زنگ است که به وسیله قابی 4 گوش دور تا دور این توری را محکم فیکس میکنند. عموما جنس قاب از آلمینیوم یا چوب میباشد. سپس طرح مورد نظر را بر روی توری مذکور ظاهر میکنند. یعنی با استفاده از کاغذ کالک، یک پرینت از طرحی که باید چاپ شود، گرفته می شود و بعد کاغذ کالک را بر روی توری به روش نگاتیو و با استفاده ازآغشته کردن توری به مواد حساس به نور ظاهر مینمایند. و به این ترتیب، شابلون، آماده چاپ بر روی سطوح میباشد.
شابلون یا پرده آماده شده چاپ سیلک اسکرین را روی هر یک از دستگاه های اتومات یا نیمه اتومات سیلک اسکرین می توان نصب کرد. پس از پهن کردن جوهر چاپ بر روی صفحه شابلون، با استفاده از فشار ثابت که از طرفی به طرف دیگر پرده توری اعمال می شود، بخش فشارنده مرکب را از داخل حفره های ریز صفحه بر روی سطوح قابل چاپ عبور می دهد. هر نقطه ای از تور که توسط لاک و مواد حساس به نور(استنسیل) مسدود نشده باشد، نقطه ای برای عبور جوهر خواهد بود. هنگامی که شابلون را به وسیله کاردک مخصوص به پایین فشار داده و جوهر را بر روی سطح شابلون پخش میکنند، پرده با سطح چاپ پذیر تماس می یابد و مرکب مایع انتقال می یابد و تصویر چاپی مورد نظر به وجود می آید.
با استفاده از انواع مختلف توری با سایز متفاوت درحفره های موجود بر روی توری، میتوان میزان مرکب مورد نیاز جهت چاپ بر روی سطوح را انتقال داد. اگر حفره های توری ریز تر باشد مقدار کمتری از جوهر را از خود عبور می دهد و باالعکس. میزان و محدوده تغییرات حفره توری از ۱۵۰ میکرومتر برای لایه های بسیار ضخیم مرکب تا ۴ الی ۵ میکرومتر برای لایه های نسبتا نازک از جوهری که بر روی سطح مینشیند، قابل تغییر است.
طیف های رنگی قابل چاپ به وسیله این روش زیاد است. طرحی که دارای چند رنگ باشد، غالبا هر رنگ را جداگانه چاپ می کنند و قبل از چاپ رنگ بعدی باید رنگ قبلی خشک شده باشد. در این روش، توسعه و تنوع روز افزونی را شاهد هستیم و این پیشرفتها نتیجه استفاده از تجهیزات جدید برای کنترل انتقال مرکب، تکنولوژی لاک و مهر کردن صفحه توری و تجهیزات اتوماتیک جابجا کننده سطوح چاپ پذیر است.
قطعات و اجزای دستگاه چاپ سیلک عموما شامل موارد ذیل میباشد:
- صفحه توری یا شابلون چاپ
- جعبه ظهور فیلم
- میز چاپ و کاردک ( در مدل های دستی )
- قطعات پنوماتیک، مکانیک و الکترونیک در مدل های اتومات
در سال های ۱۸۰۰ از روش سیلک اسکرین برای چاپ بر روی پارچه و ظروف چینی استفاده می شد. تنوع کاربرد از این روش چاپ تا اوایل قرن بیستم به صورت فراگیر، شناخته نشده بود و پس از آن، قابلیت چاپ سیلک اسکرین بر روی سطوح چاپ شونده، در اندازه و ابعاد مختلف و ضخامت های متفاوت آشکار شد.
از این روش به منظور چاپ بر روی سطوحی که با موادی نظیر فلز، چوب، پلاستیک، شیشه، پارچه، كاغذ و سفال ساخته شده اند می توان استفاده کرد. هر یک از موارد فوق یا ترکیبی از آنها میتواند برای بسته بندی به کار گرفته شود و همچنین عملیات چاپ را میتوان بر روی آن انجام داد. لفاف های بسته بندی که با چاپ سیلک وارد بازار می شوند شامل:
- لفاف مواد غذایی
- لفاف محصولات آرایشی و بهداشتی
- لفاف محصولات دارویی و پزشکی
- لفاف قطعات یدکی
چاپ سیلک اسکرین با لایه ضخیمی از مرکب و در حجم زیاد انجام می شود و به همین دلیل از دیگر روش های چاپی شناخته می شود و از آنها متمایز می شود. معمولا یک کار یا سطح چاپ شده با روش سیلک را می توان از طریق مشاهده لایه ضخیم مرکب بر روی آن تشخیص داد.
چاپ سیلک اسکرین معمولا برای کارهای کم تیراژ مناسب بوده و آماده سازی آن نیاز به هزینه کمی دارد.
چاپ سیلک اسکرین از سال 1920 میلادى به بعد، به غیر ازچاپ روی پارچه روى مواد و سطوح دیگر نیز متداول شد. این روش چاپ دارای ویژگی هایی است که عبارتند از:
- اقتصادى بودن چاپ سیلک براى سفارش هایی با تیراژ پایین
- عملیات اجرای چاپ بسیار ساده تر نسبت به روش های دیگر
- انتقال حجم و ضخامت بالایى از جوهر به روى سطح چاپ شونده
- قابلیت چاپ بر روى سطوح و مواد مختلف
- نیاز به سرمایه گذارى کمتر نسبت به دیگر روش هاى چاپ
- چاپ سيلك روی نایلکس و نایلون
- چاپ سيلك اسكرين بر روي کارتن و مقوا
- چاپ سیلک بر رویلفاف های بسته بندی
- چاپ ساک دستی پارچه ای
- چاپ اسکرین بر روی CD- DVB
- چاپ سیلک بر روی سررسید و تقویم رومیزی و دفتر تلفن
- چاپ سیلک بر روی چرم و کیف و کفش
- چاپ سیلک اسکرین بر روی تابلوهای هنری و تابلوهای صنعتی و تابلوهای اطلاع رسانی
- چاپ سیلک روی گونی و پارچه و البسه
جهت چاپ بر روى سطوح و مواد مختلف، به مرکب های متنوع با تعدد جنس و ساختار شیمیایی مرتبط با سطح چاپ شونده نیاز است. در روش سیلک اسکرین، بر خلاف دیگر روش های چاپ، از تعدد نوع مرکب و جوهر استفاده می شود. از جمله رنگ ها و مرکب های مورد استفاده میتوان به نیرو سلولز، اتیل سلولز، رنگ لعابى، رنگ روغنى، رنگ پایه گیاهى، رنگ لاکى، مرکب پایه ونیل اکرولیک، و مواد دیگر ساخته شده از لاستیک اشاره نمود.
ویژگى رنگ در این روش از چاپ
میزان غلظت مرکب در این چاپ باید به اندازه ای باشد که به راحتی از منافذ شابلون بر روی سطح چاپ شونده، منتقل شود به یاد داشته باشید که نباید دارای غلظت بالایی باشد که سبب ایجاد سایه در حاشیه تصاویر چاپ شده شود. روانى مرکب باید در کمترین حد خود باشد ولى باید به اندازه ای نگه داشته شود که باعث چسبندگى سطوح چاپ شونده بر روى شابلون در زمان جدا شدن از یکدیگر نشود تا بتوان بدون نیاز به کشش اضافى، جسم چاپ شونده را از روی شابلون یا صفحه چاپ جدا کرد. بر اساس روش خشک نمودن چاپ و مرکب مورد مصرف، سطح چاپ شده باید در زمان منطقی و معقول که سبب آسیب رسیدن به عملیات چاپ نگردد، خشک شود.
